Moustokouloura-Grape Molasses Cookies
🍇 Μουστοκούλουρα
Recipe makes 18-20 cookies
Moustokouloura are cookies made with grape molasses-Petimezi (in Greek), in the autumn when grapes are in season and harvested. All the bakeries in Greece smell of Petimezi at this time of year.
These cookies are so beautifully different than any cookies you have ever tasted (check my separate recipes), because the combination of petimezi with spices and Rakomelo is simply unique!
Don’t miss reading my childhood memory at the end. This recipe is dedicated to the loving memory of my Dad and his love for Moustokouloura 💖😓!
Suitable for vegans and fasting!
Ingredients:
300-320 gr / 10.5oz / 2.5 cups Self rising Flour
170 gr / 6oz / 0.5cup Grape Molasses -Petimezi
1 tsp. baking Soda
1/3 tsp. Salt
2/3 tsp. ground Cinnamon
1/4 tsp. ground Cloves
1/3 tsp. ground Nutmeg
120ml / 0.5cup Olive Oil
100gr / 3.5oz / 0.5cup Crystal Sugar
1.5 tbsp. Rakomelo or Brandy
1 tbsp. Lemon Juice
Optional: Sesame seeds
Method:
Pour the olive oil and sugar into a mixing bowl. Using an electric hand mixer, beat for 1' to blend them together. Then add the lemon juice and grape molasses. Blend them in.
Add the baking soda into the small bowl with Rakomelo and mix it in with a whisk until it is dissolved. Pour it into the molasses mix and beat to blend it in too.
Sift the flour and place in a separate bowl. Add to it the salt and all the ground spices: cinnamon, nutmeg and cloves. Mix them in with a wooden spoon or spatula.
Now pour the molasses mix on top of the flour mix. Mix them together with the wooden spatula and then knead the dough with your hands.
When the cookie dough is mixed, try if it is soft enough to form a cookie. I make it a bit hard and crumbly because I like hard cookies. But you can adjust it the way you like it, by adding a bit oil for softer cookies or flour for harder cookies. The dough should not stick to your hands, but be flexible enough to mold into cookies. Then leave the dough to rest for 30'.
After 30', shape small balls and weigh them so they are all approx. the same weight.
Line an oven tray with parchment paper.
Now roll one round cookie and mold it into a long shape. Attach its 2 ends and make a small hollow round cookie.
Place it on to the oven tray. Repeat for all cookies.
Optionally, you could dip some / all cookies into a bowl with sesame seeds. I prepared half with and half without.
Ready for the oven!
Bake them in a preheated oven-Fan @180℃ / 350℉, for about 18'-20' or until they turn dark brown.
When cookies are ready, remove them from the oven and leave them on a rack to cool.
Crunchy, sweet and spicy, Moustokouloura are a delightful surprise in your palate!
Serving suggestion: Enjoy them while sitting in your garden / balcony with friends drinking Greek coffee (check my separate recipe). Moustokouloura are the perfect dip in the hot coffee...simply divine! Enjoy them! I still have sweet memories of dipping my moustokouloura in my dad’s coffee 😍!
Info about Grape Molasses: Grape Molasses-Petimezi (in Greek) is an ancient food sweetener. It is actually a syrup made from grape juice boiled down until it is reduced and becomes quite dark and syrupy. It is quite easy to prepare yourself! Its flavor is sweet with slightly bitter undertones. Good to know is that grape Molasses-Petimezi keeps indefinitely.
Before Arabs introduced sugar to Europe, molasses from grapes, figs, or pomegranates was the best substitute for honey, which was an expensive and hard to obtain product. Grape molasses is still fairly common around the Mediterranean and Middle East.
In Greece, petimezi is used in preparing many desserts or as a sweet topping for some foods, with Moustokouloura being the most popular and common. In fact, if you pass Greek bakeries around autumn time, you will see an abundance of moustokouloura and the air smelling of petimezi and spices! Divine, unforgettable autumn scents!
Grapes and memories from my childhood 💖🍇🍷!
A short funny and touching story.
Grapes will always be sweetly intertwined with my childhood memories 😍! My parents had their summer house near the sea and behind it was a huge vineyard belonging to a good neighbour and friend. My father enjoyed wine-making as a hobby although he never drank except the occasional glass on an outing. Whenever he met our neighbour/friend, they usually discussed their common interest-grape varieties and the process of wine making.
That's why, knowing my dad's passion, our good neighbour always let us have access to his vineyard to cut as many grapes as we liked. So every year, around the end of August, beginning September, my whole family was in his vineyard, carrying scissors, gloves, buckets and all. We cut and cut and cut and then carried the grapes back home which by now filled 2 big clothes basin. Note that the grapes were not suitable for eating-unfortunately for me 😏-just for wine. Our backs were hurting from bending and our hands were itching!! But my dad was so happy and excited with our acquisitions!
The interesting part was next: "Grape stomping". Our cousins usually came to our house to help out. We were kids of all ages-from 5 year olds to 16 year olds. Grape stomping was so much fun. We all washed our feet first hahaha. Then we were bare footed, wearing just shorts, standing into the big basins filled with grapes. We were standing in pairs, facing one another and holding each other by our arms, as if we were dancing, so that we wouldn't slip into the basins. Stomping grapes took a long time, and it was a really hard job. Grapes' stems were really hard and sometimes prickly for our little feet. Also the grape remnants and peels were slimy and quite slippery. But my parents always made the whole process a lot of fun by singing happy songs, so it was more like a party event.
After that, my dad would take the must from the grapes, put it into 2 barrels, and made all the necessary steps to prepare the must to be fermented and be transformed into wine. My mom would save aside some of the must. She would boil it to make grape molasses and with that she would bake my dad’s favourite cookies: “Moustokouloura-Grape molasses cookies”. I remember our house was smelling wonderfully at that time of the year.
The following year, we were inviting our relatives to test the wine from our barrels. My dad was so proud of his wine production. The wine -“Retsina” variety was actually surprisingly good! We, the kids, were allowed to have a small testing from our work 😇🙃!
This process happened every year. One year, the grapes were so abundant and of good quality that my dad decided to bottle his wine and leave it for a longer period to mature even further.
Years passed by and we grew up....to be honest I have completely forgotten about my dad's wine production and his saved bottles, because, I think you can guess why; life happened!
But my dad didn’t forget-he looked at his prized possession, his wine bottles now tucked in the cellar...and couldn't wait of a special occasion to open them.
And then, the special occasion he was waiting anxiously, finally came! It was my sister's engagement party!! On the day, my dad made an emotional speech about his daughter getting married. Then he told all our guests the short story of his wine production, our family’s annual grape stomping and the bottles he saved for such a celebration. It was really very touching 😢😍.
Then, he brought in the bottles and, filled with anticipation, he unscrewed one. Anxiously he poured it into a wine glass for that special first taste. He took a sip and then suddenly, to everyone's surprise, he spat it out 😯!
Surprisingly, the "wine" was not good anymore. Unfortunately, it has turned into vinegar. Everyone started laughing; my dad included. It was so hilarious, that my dad and us went into all that trouble and waited so many years to produce vinegar 😂!
Thank God, we had also brought champagne for the engagement party so the celebrations continued.
After that, my dad didn't bother with his hobby of wine making again. Because...I think you can guess why; life happened 💖🍇🍷!
P.S. Grape-stomping is part of method of maceration used in traditional winemaking. Rather than using a wine press or other mechanised method, grapes were crushed by having barefoot participants repeatedly stomp on them in vats to release their juices and begin fermentation (info from Wikipedia)
Check my YouTube Video: Here
Μουστοκούλουρα
BY: Greek Cooking Made Easy
https://www.youtube.com/greekcookingmadeeasy
Η συνταγή φτιάχνει 18-20 μουστοκούλουρα
Τα Μουστοκούλουρα είναι κουλουράκια φτιαγμένα από πετιμέζι, το φθινόπωρο όταν τα σταφύλια είναι στην εποχή της συγκομιδής τους. Όλα τα αρτοποιεία στην Ελλάδα μυρίζουν πετιμέζι αυτή την εποχή του χρόνου.
Τα Μουστοκούλουρα είναι τόσο υπέροχα διαφορετικά από ό,τι άλλα κουλουράκια έχετε δοκιμάσει ποτέ (κοιτάξτε τις ξεχωριστές συνταγές μου), γιατί ο συνδυασμός από πετιμέζι με μπαχαρικά και Ρακόμελο είναι απλά μοναδικός!
Μην χάσετε να διαβάσετε στο τέλος μια γλυκιά παιδική μου ανάμνηση. Η συνταγή είναι αφιερωμένη στην γλυκιά ανάμνηση του πατέρα μου και στα αγαπημένα του Μουστοκούλουρα 💖😓!
Κατάλληλο για βίγκαν και νηστεία!
Υλικά:
300-320 γρ. / 10.5 oz / 2.5 φλ. Αλεύρι που φουσκώνει μόνο του
170 γρ. / 6 oz / 0.5 φλ. Πετιμέζι
1 κ.γ. μαγειρική Σόδα
1/3 κ.γ. Αλάτι
2/3 κ.γ. Κανέλα σκόνη
1/4 κ.γ. Γαρύφαλο σκόνη
1/3 κ.γ. Μοσχοκάρυδο σκόνη
120 ml / 0.5 φλ. Ελαιόλαδο
100 γρ / 3.5 oz / 0.5 φλ. κρυσταλλική Ζάχαρη
1.5 κ.σ. Ρακόμελο (ή κονιάκ)
1 κ.σ. Χυμός λεμονιού
Προαιρετικά: Σουσάμι
Μέθοδος:
Ρίξτε το ελαιόλαδο και τη ζάχαρη σε ένα δοχείο για μίξερ. Χρησιμοποιώντας ένα ηλεκτρικό μίξερ χειρός, κτυπήστε τα για 1' για να τα ενώσετε. Στη συνέχεια προσθέστε το χυμό λεμονιού και το πετιμέζι. Συνδυάστε τα.
Προσθέστε τη μαγειρική σόδα στο μικρό μπολ με το Ρακόμελο και ανακατέψτε με ένα μικρό σύρμα μέχρι να διαλυθεί. Ρίξτε το μετά μέσα στο μίγμα με το πετιμέζι και χτυπήστε τα μαζί για να τα ανακατέψετε καλά.
Κοσκινίστε το αλεύρι και τοποθετήστε το σε ένα χωριστό μπολ. Προσθέστε σε αυτό το αλάτι και όλα τα μπαχαρικά: κανέλα, μοσχοκάρυδο και γαρίφαλο. Ανακατέψτε τα με ένα ξύλινο κουτάλι ή σπάτουλα.
Τώρα ρίξτε το μίγμα από το πετιμέζι μέσα στο μίγμα του αλευριού.
Ανακατέψτε τα μαζί με την ξύλινη σπάτουλα και στη συνέχεια ζυμώστε με τα χέρια σας.
Όταν η ζύμη για τα Μουστοκούλουρα είναι αναμεμειγμένη, δοκιμάστε εάν είναι αρκετά μαλακή για να σχηματιστεί ένα κουλούρι. Εγώ φτιάχνω τα Μουστοκούλουρα λίγο σκληρά και κάπως εύθραυστα γιατί μου αρέσουν τα σκληρά κουλουράκια. Ρυθμίστε τη ζύμη με τον τρόπο που σας αρέσει, προσθέτοντας λίγο λάδι για μαλακότερα κουλούρια ή αλεύρι για σκληρότερα. Η ζύμη δεν πρέπει να κολλάει στα χέρια σας, αλλά να είναι αρκετά εύπλαστη ώστε να διαμορφώνεται σε κουλούρια. Στη συνέχεια αφήστε τη ζύμη να ξεκουραστεί για 30'.
Μετά από 30', σχηματίστε μικρές μπάλες και ζυγίστε τις ώστε να είναι όλες περίπου το ίδιο βάρος.
Ντύστε με λαδόκολλα ένα ταψί φούρνου.
Τώρα πάρτε ένα στρογγυλό ζυμαράκι και πλάστε το σε στενόμακρο σχήμα. Ενώστε τα δύο άκρα και δημιουργήστε ένα μικρό στρογγυλό κουλουράκι.
Τοποθετήστε το στο ταψί. Επαναλάβετε τη διαδικασία για όλα τα κουλουράκια.
Προαιρετικά, μπορείτε να βουτήξετε μερικά ή και όλα τα κουλουράκια σας σε ένα μπολ με σουσάμι. Εγώ έφτιαξα μισά με και μισά χωρίς σουσάμι.
Έτοιμα για το φούρνο!
Ψήστε τα σε ένα προθερμασμένο φούρνο-στο ζεστό αέρα @ 180 ℃ / 350 ℉, για περίπου 18'-20' ή μέχρι να γίνουν σκούρα καφέ.
Όταν τα Μουστοκούλουρα είναι έτοιμα, βγάλτε τα από το φούρνο και αφήστε τα σε ένα πάγκο να κρυώσουν.
Τραγανά, γλυκά αλλά και ελαφρώς πικάντικα, τα Μουστοκούλουρα είναι μια ευχάριστη έκπληξη για τον ουρανίσκο σας!
Πρόταση σερβιρίσματος: Απολαύστε τα ενώ κάθεστε στον κήπο ή στο μπαλκόνι σας με τους φίλους σας πίνοντας ελληνικό καφέ (κοιτάξτε ξεχωριστή συνταγή μου). Τα Μουστοκούλουρα είναι το τέλειο βούτημα στον καυτό καφέ ... απλά θεϊκά! Απολαύστε τα! Έχω υπέροχες αναμνήσεις να βουτάω το μουστοκούλουρο μου στον καφέ του πατέρα μου 💖!
Πληροφορίες για το πετιμέζι: Το Πετιμέζι είναι ένα αρχαίο γλυκαντικό. Είναι στην πραγματικότητα ένα σιρόπι φτιαγμένο από χυμό σταφυλιών που βράζει μέχρι να μειωθεί και να γίνει αρκετά σκούρο και πηχτό. Είναι πολύ εύκολο να το ετοιμάσει κάποιος στο σπίτι! Η γεύση του είναι γλυκιά αλλά και ελαφρώς πικρή. Επίσης, καλό είναι να γνωρίζετε ότι το πετιμέζι διατηρείται για πάντα!
Προτού οι Άραβες να εισάγουν τη ζάχαρη στην Ευρώπη, το πετιμέζι από σταφύλια, σύκα ή ρόδια ήταν το καλύτερο υποκατάστατο του μελιού, το οποίο ήταν πιο δαπανηρό και δύσκολο να αποκτήσει κανείς, προϊόν. Το πετιμέζι εξακολουθεί να είναι αρκετά γνωστό στη Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή.
Στην Ελλάδα, το πετιμέζι χρησιμοποιείται για την προετοιμασία πολλών γλυκών ή σαν γλυκιά επίστρωση, με τα Μουστοκούλουρα να είναι τα πιο δημοφιλή και γνωστά γλυκά φτιαγμένα από πετιμέζι. Στην πραγματικότητα, αν περάσετε μπροστά από αρτοποιεία το φθινόπωρο, θα δείτε μια αφθονία από μουστοκούλουρα και τον αέρα να μυρίζει πετιμέζι και μπαχαρικά! Θεϊκά, αξέχαστα αρώματα του φθινοπώρου!
💖🍇🍷
Σταφύλια και αναμνήσεις από την παιδική μου ηλικία 💖🍇🍷!
Μια σύντομη, αστεία και συγκινητική ιστορία.
Τα σταφύλια θα είναι πάντοτε γλυκά συνδεδεμένα με τις αναμνήσεις από την παιδική ηλικία 😍! Οι γονείς μου είχαν το καλοκαιρινό τους σπίτι δίπλα στη θάλασσα και πίσω του ήταν ένας τεράστιος αμπελώνας που ανήκε σε έναν καλό γείτονα και φίλο. Ο πατέρας μου απολάμβανε την δημιουργία κρασιού σαν χόμπι, αν και ποτέ δεν έπινε, εκτός από το περιστασιακό ποτήρι σε μια γιορτή. Κάθε φορά όμως που συναντιόταν με τον γείτονα / φίλο μας, συζητούσαν συνήθως για ποικιλίες σταφυλιών και τη διαδικασία παραγωγής κρασιού.
Γι' αυτό, γνωρίζοντας το πάθος του μπαμπά μου, ο καλός γείτονας μας άφηνε πάντα να έχουμε πρόσβαση στον αμπελώνα του για να κόψουμε όσα σταφύλια θέλαμε. Έτσι κάθε χρόνο, γύρω στα τέλη Αυγούστου ή αρχές Σεπτεμβρίου, όλη μου η οικογένεια μαζευόταν στον αμπελώνα του γείτονα, μαζί με ψαλίδια, γάντια, κουβάδες και τα λοιπά. Κόβαμε, κόβαμε και ξανακόβαμε και στη συνέχεια μεταφέραμε τα σταφύλια πίσω στο σπίτι, τα οποία γέμιζαν 2 μεγάλες λεκάνες ρούχων. Σημειώστε ότι τα σταφύλια δεν ήταν κατάλληλα για φαγητό – προς μεγάλη μου λύπη – αλλά μόνο για το κρασί. Οι πλάτες μας πονούσαν από το σκύψιμο και τα χέρια μας είχαν γδαρσίματα και φαγούρα !! Αλλά ο μπαμπάς μου ήταν τόσο χαρούμενος και ενθουσιασμένος με τη σοδειά μας!
Το ενδιαφέρον κομμάτι ήταν το επόμενο: "Το πάτημα των σταφυλιών". Τα ξαδέλφια μας ερχόντουσαν συνήθως στο σπίτι μας για να βοηθήσουν. Ήμασταν παιδιά όλων των ηλικιών - από 5 χρονών έως και 16. Το πάτημα των σταφυλιών ήταν πολύ διασκεδαστικό. Όλοι μας πλέναμε πρώτα τα πόδια μας βέβαια χαχαχα. Ήμασταν όλοι ξυπόλυτοι, ντυμένοι μόνο με σορτς, και στεκόμασταν μέσα στις μεγάλες λεκάνες, γεμάτες με σταφύλια. Στεκόμαστε ζευγάρια, αντικρυστά και κρατώντας ο ένας τον άλλον από τα χέρια, σαν να χορεύουμε, έτσι ώστε να μην γλιστρήσουμε στις λεκάνες. Το πάτημα σταφυλιών ήταν πολλή και δύσκολη δουλειά. Τα κοτσάνια τους ήταν σκληρά και μερικές φορές μας πλήγωναν τα πόδια. Επίσης, τα υπολείμματα και οι φλούδες ήταν γλοιώδη και μας έκαναν να γλιστράμε. Αλλά οι γονείς μου έκαναν όλη τη διαδικασία πολύ διασκεδαστική τραγουδώντας χαρούμενα τραγούδια, έτσι ήταν περισσότερο σαν μια μεγάλη γιορτή.
Μετά από αυτό, ο μπαμπάς μου έπαιρνε το μούστο από τα σταφύλια, τον έβαζε σε 2 βαρέλια και έκανε όλα τα απαραίτητα βήματα για να προετοιμάσει το μούστο ώστε να ζυμωθεί και να μετατραπεί σε κρασί. Η μητέρα μου πάλι κράταγε λίγο μούστο στην άκρη. Αφού τον έβραζε πολύ ώρα, έφτιαχνε πετιμέζι. Με αυτό έπλαθε τα Μουστοκούλουρα που ήταν τα αγαπημένα κουλούρια του πατέρα μου. Περιττό να σας πω ότι το σπίτι μας μοσχοβολούσε πετιμέζι και μπαχαρικά!
Την επόμενη χρονιά, καλούσαμε τους συγγενείς μας να δοκιμάσουν το κρασί από τα βαρέλια μας. Ο μπαμπάς μου ήταν τόσο υπερήφανος για την παραγωγή του. Η ποικιλία κρασιού "Ρετσίνα" ήταν πραγματικά καλή! Ο πατέρας μου άφηνε και εμάς τα παιδιά, να κάνουμε μια μικρή δοκιμή από το έργο των «ποδιών» μας!
Αυτή η διαδικασία γινόταν κάθε χρόνο. Ένα χρόνο, τα σταφύλια ήταν τόσα πολλά και καλής ποιότητας που ο μπαμπάς μου αποφάσισε να φτιάξει το κρασί του, να το αφήσει για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα για να ωριμάσει ακόμα περισσότερο και να το εμφιαλώσει.
Πέρασαν αρκετά χρόνια και μεγάλωσα .... για να είμαι ειλικρινής, είχα ξεχάσει τελείως την παραγωγή κρασιού του μπαμπά μου και τα αποθηκευμένα μπουκάλια του, επειδή ίσως μπορείτε να μαντέψετε το γιατί-η ζωή προχώραγε!
Αλλά βέβαια, ο μπαμπάς μου δεν είχε ξεχάσει- κοίταζε τα μπουκάλια του κρασιού που ήταν τώρα αποθηκευμένα στο κελάρι ... και δεν μπορούσε να περιμένει μια σπουδαία περίσταση για να τα ανοίξει.
Κάποια μέρα, η σπουδαία περίσταση που περίμενε με αγωνία, τελικά ήρθε! Ήταν η μέρα του αρραβώνα της αδελφής μου! Εκείνη την ημέρα, ο πατέρας μου έβγαλε μια συγκινητική ομιλία για την κόρη του που ετοιμαζόταν να παντρευτεί. Στη συνέχεια, είπε σε όλους τους καλεσμένους μας τη σύντομη ιστορία της παραγωγής του κρασιού του, το περίφημο πάτημα των σταφυλιών από όλη την οικογένειά μας και τα μπουκάλια που είχε φυλάξει για μια τέτοια ειδική περίσταση. Ήταν πραγματικά πολύ συγκινητικό 😢😍.
Στη συνέχεια, έφερε τα μπουκάλια και, γεμάτος με προσμονή, άνοιξε ένα. Με μεγάλη αγωνία έριξε λίγο σε ένα ποτήρι κρασιού για την ξεχωριστή πρώτη γεύση. Έβαλε μια γουλιά στο στόμα του και ξαφνικά, προς έκπληξη όλων, την έφτυσε 😯!
Παραδόξως, το "κρασί" δεν ήταν πια καλό αλλά είχε μετατραπεί σε ξύδι. Όλοι άρχισαν να γελάνε συμπεριλαμβανομένου και του μπαμπά μου. Ήταν τόσο ξεκαρδιστικό, ότι ο μπαμπάς μου και εμείς κάναμε τόσο κόπο και προσπάθεια και περιμέναμε τόσα χρόνια για να φτιάξουμε ξίδι 😂!
Ευτυχώς, είχαμε αγοράσει και σαμπάνια για το σπουδαίο γεγονός και έτσι οι εορτασμοί συνεχίστηκαν.
Μετά από αυτό, ο μπαμπάς μου δεν ξαναασχολήθηκε με αυτό το χόμπι. Επειδή ... νομίζω ότι μπορείτε να μαντέψετε κι εσείς γιατί- η ζωή προχώραγε 💖🍇🍷!
Υ.Γ. Το πάτημα των σταφυλιών είναι μέρος της μεθόδου παραγωγής κρασιού που χρησιμοποιείται στην παραδοσιακή οινοποίηση. Αντί να χρησιμοποιήσουν την μηχανοποιημένη μέθοδο, τα σταφύλια θρυμματίζονται από τους συμμετέχοντες που ξυπόλυτοι πατάνε επανειλημμένα πάνω στα σταφύλια που είναι απλωμένα σε μεγάλες λεκάνες, έτσι ώστε να απελευθερώσουν τους χυμούς τους και να αρχίσουν τη ζύμωση (με πληροφορίες από τη Βικιπαίδεια)
💖🍇🍷
Κοιτάξτε επίσης την συνταγή μου σε YouTube βίντεο, το λίνκ είναι: ΕΔΩ